Parlament Europejski przyjął interesującą rezolucję (P10_TA(2025)0174, z dnia 9.9.2025 r.) potwierdzającą, że Unia Europejska przygotowuje poważną reformę, która przekształci zamówienia publiczne w strategiczne narzędzie rozwoju UE. Standardowa koncepcja zamówień publicznych jako biurokratycznego i opartego na cenach narzędzia zakupowego odchodzi do lamusa. Dwa obszary zainteresowania UE są promowane w tej formie od dłuższego czasu: (i) innowacyjność, jakość i zrównoważenie środowiskowe oraz (ii) wzmocnienie małych i średnich przedsiębiorstw. Wizja nowej niezależności gospodarczej UE i zwiększenia preferencji UE może być postrzegana jako bardziej przełomowa.
Innowacyjność, jakość i zrównoważony rozwój
Nowe ramy mają wykraczać poza obecny nacisk na najniższą cenę. Na pierwszy plan wysuwa się raczej ogólna wartość i długoterminowe korzyści wynikające z zamówień publicznych. Ma to zostać osiągnięte poprzez priorytetowe traktowanie zrównoważonych rozwiązań, z naciskiem na projekty, które przynoszą długoterminowe korzyści, a nie krótkoterminowe oszczędności. Co więcej, więcej uwagi należy poświęcić kryteriom jakości i innowacyjności (MEAT), ponieważ instytucje zamawiające będą również zobowiązane do większego uwzględnienia takich czynników, jak poziom techniczny, niezawodność, wpływ na środowisko lub potencjał innowacyjny ofert. Wreszcie, Parlament proponuje również praktyczne wsparcie dla zrównoważonego rozwoju. Opracowany zostanie zestaw kryteriów i zaleceń, które pomogą instytucjom zamawiającym skutecznie włączyć aspekty środowiskowe i społeczne do ich procedur.
Wzmocnienie roli małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP)
W tym kontekście reforma ma na celu poprawę warunków i otwarcie rynku dla mniejszych graczy - małych i średnich przedsiębiorstw. Zostanie to osiągnięte poprzez uproszczenie procedur, w szczególności poprzez zmianę zasad, aby zamówienia były mniej uciążliwe pod względem administracyjnym. Obejmie to również podział dużych zamówień na mniejsze części w celu zwiększenia dostępności przetargów i umożliwienia udziału większej liczbie oferentów z sektora MŚP. Pomoc otrzymają również start-upy i przedsiębiorstwa społeczne, dla których zaproponowano specjalne środki i mechanizmy wsparcia w celu zwiększenia konkurencyjności tych podmiotów na rynku publicznym.
Strategiczna niezależność gospodarcza i europejskie preferencje UE
Biorąc pod uwagę trudną sytuację międzynarodową, Parlament uważa, że ważne jest wzmocnienie suwerenności gospodarczej UE. W tym kontekście zamówienia publiczne mają być narzędziem promującym odporność i wzrost europejskiej gospodarki w wybranych obszarach. Chodzi o zmniejszenie zależności od państw trzecich. Reforma ma zmniejszyć ryzyko krytycznej zależności od zewnętrznych dostawców, szczególnie w takich obszarach jak obronność, opieka zdrowotna i technologia. Będzie również promować tworzenie wartości krajowej, ponieważ zamówienia mają być ukierunkowane na wspieranie produkcji i usług zlokalizowanych w UE, wzmacniając w ten sposób stabilność i niezależność łańcuchów dostaw. Wreszcie, wprowadzi preferencje dla europejskich dostawców w sektorach strategicznych, gdzie pierwszeństwo mają mieć towary i usługi pochodzące z państw członkowskich UE.
Źródło (rozdzielczość): www.europarl.europa.eu
