Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał niedawno interesujące orzeczenie w sprawie C-282/24 (16 października 2025 r.). Przynosi ono ważne regulacje dla instytucji zamawiających i dostawców w zakresie korekt cen, i to w kontekście istniejących umów ramowych. Wyrok wyjaśnia, w jaki sposób można reagować na nieprzewidziane okoliczności, które mogą pojawić się w trakcie realizacji umowy ramowej, bez konieczności ogłaszania nowego przetargu.
Wyrok koncentruje się na pytaniu, czy zmiana modelu wynagrodzenia w ramach umów ramowych - na przykład dostosowanie stosunku cen stałych do zmiennych - może prowadzić do "zmiany ogólnego charakteru" umowy, która wymagałaby nowego zamówienia (ponieważ zmiana charakteru umowy nie jest dozwolona na mocy przepisów o zamówieniach publicznych). W swoim wyroku TSUE stwierdził, że korekta, która nie wpływa w istotnym stopniu na wartość umowy ramowej, nie jest automatycznie uznawana za zmianę "ogólnego charakteru" zamówienia, a zatem nie wymaga przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia. Co ważne, takie modyfikacje mogą być dokonywane w ramach pierwotnej umowy, pod warunkiem, że nie prowadzą do zasadniczej zmiany równowagi między zaangażowanymi stronami.
O ile modyfikacje nie zmieniają znacząco równowagi na korzyść jednej ze stron (np. poprzez znaczącą zmianę ceny lub zakresu dostawy), nie ma potrzeby ogłaszania nowego przetargu. Takie podejście zapewnia instytucjom zamawiającym większą elastyczność, która jest niezbędna w sytuacjach, gdy ceny lub warunki rynkowe zmieniają się w sposób nieprzewidywalny. Jeśli jednak taka zmiana prowadzi do fundamentalnej zmiany równowagi między stronami, konieczne będzie wdrożenie nowej procedury przetargowej.
Wyrok wyjaśnia również, że decydującym kryterium przy ocenie potrzeby nowego zamówienia nie jest to, czy zmiana może wpłynąć na wynik pierwotnego zamówienia, ale raczej to, czy zmiana zasadniczo zmienia charakter umowy jako całości. Oznacza to, że pojęcie "zmiany ogólnego charakteru" odnosi się wyłącznie do najbardziej istotnych zmian, które skutkują zasadniczą zmianą przedmiotu zamówienia, jego rodzaju lub równowagi między stronami.
Wyrok ten jest ważnym krokiem w kierunku wyjaśnienia zasad i praktyki modyfikacji umów ramowych w dziedzinie zamówień publicznych i zapewnia konkretne rozwiązania, które wyjaśniają, kiedy konieczne jest nowe zamówienie, a kiedy możliwa jest modyfikacja umowy bez uszczerbku dla przejrzystości i uczciwości całej historii.
Więcej informacji na temat pełnej decyzji można znaleźć bezpośrednio w tekście wyroku: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/SK/TXT/?uri=CELEX:62024CJ0282
